Στασιμότητα εμφάνισε η συνολική αγορά των ιδιωτικών υπηρεσιών ασφαλείας το 2015, όπως προκύπτει από την τελευταία έκδοση της σχετικής κλαδικής μελέτης, που εκπόνησε η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της ICAP Group ΑΕ, στην οποία αποτυπώνονται οι τελευταίες μεταβολές και προοπτικές εξέλιξης του συγκεκριμένου κλάδου.
Η Ελένη Δεμερτζή, Senior Manager της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της ICAP Group, επισημαίνει σχετικά με τις εξελίξεις της συγκεκριμένης αγοράς, ότι «το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης για υπηρεσίες φύλαξης προέρχεται από τον ιδιωτικό τομέα (61%, το 2014) και ακολουθεί ο δημόσιος (31%). Η μεγαλύτερη ζήτηση για υπηρεσίες χρηματαποστολών και μεταφοράς πολύτιμων αντικειμένων προέρχεται από τις τράπεζες (62%). Οι επαγγελματικοί και δημόσιοι χώροι αποσπούν το μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης για ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας (62%), ενώ αξιόλογο ποσοστό αποσπούν και οι οικίες (38%). Η αξία της εγχώριας αγοράς των ιδιωτικών υπηρεσιών ασφαλείας ακολούθησε ανοδική πορεία, την περίοδο 1999-2010, με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 17,5%. Βεβαίως, ο ρυθμός ανόδου επιβραδύνθηκε αρκετά, τη διετία 2009-2010. Από το 2011 έως το 2014, η αγορά ήταν συνεχώς πτωτική, με μέσο ετήσιο ρυθμό μείωσης περίπου 7,4%. Το 2015, η αρνητική πορεία φαίνεται ότι ανακόπηκε, καθώς η αγορά (στο σύνολό της) εκτιμάται ότι παρουσίασε στασιμότητα (οριακή μεταβολή 0,3%).
Διαφορετική, όμως, εξέλιξη είχαν οι επιμέρους κατηγορίες υπηρεσιών ασφαλείας. Ειδικότερα, αύξηση παρουσίασαν οι υπηρεσίες των χρηματαποστολών και μεταφοράς πολύτιμων αντικειμένων, το 2015, η οποία ενισχύθηκε, ως έναν βαθμό, από τα capital controls (την καλοκαιρινή περίοδο), καθώς αυξήθηκε η ζήτηση από «μόνιμους» πελάτες (π.χ. αλυσίδες super markets), αλλά και από «περιστασιακούς» (π.χ. πρατήρια βενζινοπωλών). Μικρή αύξηση εμφάνισε και η αγορά των γενικών φυλάξεων, ενώ μείωση εκτιμάται ότι κατέγραψε η αγορά των αεροπορικών υπηρεσιών ασφαλείας, καθώς και η αγορά των ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας, σε συνδυασμό με την παροχή υπηρεσιών κέντρου λήψης σημάτων.
Σχετικά με την ποσοστιαία κατανομή της αγοράς ανά κατηγορία υπηρεσιών, πλειοψηφικό μερίδιο (55% περίπου) στη συνολική αξία της εγχώριας αγοράς υπηρεσιών ασφαλείας κατέλαβαν, το 2015, οι λοιπές υπηρεσίες φύλαξης (φρουροί, φύλαξη χώρων, κλπ) και ακολούθησαν με διαφορά τα ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας, σε συνδυασμό και με τις υπηρεσίες κέντρου λήψης σημάτων (22%). Οι χρηματαποστολές και η μεταφορά πολύτιμων αντικειμένων απέσπασαν μερίδιο 14%, το ίδιο έτος, ενώ το υπόλοιπο 9% απέσπασε ο τομέας των υπηρεσιών αεροπορικών υπηρεσιών φύλαξης (Aviation Security)».
Από την πλευρά της, η Σταματίνα Παντελαίου, διευθύντρια Οικονομικών Μελετών της ICAP, σημειώνει ότι «το μέγεθος της εγχώριας αγοράς, δηλαδή οι πωλήσεις σε αξία των ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας, από επιχειρήσεις που ασκούν μόνο εμπορική δραστηριότητα, όπως εισαγωγή, εμπορία, τοποθέτηση, χωρίς να παρέχουν παράλληλα υπηρεσίες διαχείρισης κέντρου λήψης σημάτων, παρουσίασε μείωση, την περίοδο 2010-2015, αλλά με επιβραδυνόμενο ρυθμό, τα τελευταία έτη. Ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής, το διάστημα 2010-2014, διαμορφώθηκε σε -5%».
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, «τα υψηλά επίπεδα εγκληματικότητας, τα τελευταία έτη, έχουν ενισχύσει τη ζήτηση σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων. Ειδικότερα, η ζήτηση για συστήματα συναγερμών φαίνεται να έχει επηρεαστεί λιγότερο από την οικονομική ύφεση, σε σύγκριση με άλλα προϊόντα (π.χ. συστήματα πυρανίχνευσης, η ζήτηση των οποίων συνδέεται και με την πορεία του κατασκευαστικού κλάδου). Περαιτέρω, η εισαγωγή φθηνότερων συστημάτων ασφαλείας στρέφει μέρος των καταναλωτών σε οικονομικότερες λύσεις. Κατά συνέπεια, οξύνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ των επιχειρήσεων του κλάδου και “συμπιέζεται” το μέσο επίπεδο τιμών πώλησης των προϊόντων, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται και η αξία των συνολικών πωλήσεων (μέγεθος αγοράς) των ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας».
Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων του κλάδου, «το 2016, οι υπηρεσίες γενικών φυλάξεων αναμένεται να παρουσιάσουν από στασιμότητα έως μικρή αύξηση. Θετικές προοπτικές διαγράφονται για την αγορά των χρηματαποστολών και μεταφοράς πολύτιμων αντικειμένων. Μικρές μεταβολές αναμένονται στην αγορά των αεροπορικών υπηρεσιών ασφαλείας και των ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας, (σε συνδυασμό με το κέντρο λήψης σημάτων)».
Στο πλαίσιο της μελέτης, έγινε και χρηματοοικονομική ανάλυση των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών ασφαλείας. Επιπλέον, συντάχθηκε ομαδοποιημένος ισολογισμός, για τη διετία 2013-2014, βάσει δείγματος 41 εταιρειών του κλάδου. Από τον ομαδοποιημένο ισολογισμό προκύπτουν τα εξής:
Το σύνολο του ενεργητικού των επιχειρήσεων του δείγματος παρουσίασεαύξηση 7,3%, το 2014/2013, η οποία προήλθε από την αύξηση, κυρίως, της αξίας των διαθεσίμων και των απαιτήσεων. Τα ίδια κεφάλαια μειώθηκαν κατά 3,7%, την ίδια περίοδο. Οι μεσομακροπρόθεσμες υποχρεώσεις & προβλέψεις αυξήθηκαν σημαντικά κατά 75,7%, το ίδιο έτος, οι δε βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις αυξήθηκαν κατά 5,9%.
Από τα αποτελέσματα χρήσεως διαπιστώνεται ότι οι συνολικές πωλήσεις των41 επιχειρήσεων του δείγματος μειώθηκαν κατά 7%, το 2014, σε σχέση με το 2013, ενώ τα μικτά κέρδη μειώθηκαν με υψηλότερο ρυθμό (19,7%). Παρά τη σημαντική μείωση των λειτουργικών εξόδων κατά 14,1%, το λειτουργικό αποτέλεσμα μειώθηκε κατά 35,5%, το 2014. Τελικά, τα κέρδη (προ φόρου) των συγκεκριμένων εταιρειών μειώθηκαν σημαντικά (-42,1%). Επίσης, τα κέρδη EBITDA υποχώρησαν κατά 28,3%.
Σχετικά με τις επιχειρήσεις εισαγωγής και εμπορίας ηλεκτρονικών συστημάτων, με βάση τον ομαδοποιημένο ισολογισμό 26 αντιπροσωπευτικών εταιρειών, προκύπτουν τα εξής:
Το σύνολο του ενεργητικού των επιχειρήσεων του δείγματος μειώθηκε ελαφρώς κατά 1,7%, το 2014/2013. Τα ίδια κεφάλαια ενισχύθηκαν κατά 3,6%, την ίδια περίοδο. Οι μεσομακροπρόθεσμες υποχρεώσεις & προβλέψεις μειώθηκαν κατά 14,18%, ενώ οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις συρρικνώθηκαν κατά 5,7%.
Οι συνολικές πωλήσεις των 26 επιχειρήσεων του δείγματος εμφάνισαν μείωση κατά 2,2%, το 2014/2013, τα δε μικτά κέρδη μεταβλήθηκαν οριακά (0,51%). Επίσης, τα λειτουργικά έξοδα μειώθηκαν κατά 3,5% και οι χρηματοοικονομικές δαπάνες υποχώρησαν κατά 18,2%. Τα παραπάνω οδήγησαν στην αύξηση του λειτουργικού αποτελέσματος κατά 30,9%, την ίδια περίοδο. Τελικά, τα κέρδη (προ φόρου) αυξήθηκαν κατά 20% τα δε κέρδη EBITDA ενισχύθηκαν κατά 15%.
Επίσης, στη μελέτη αναφέρεται ότι «στον κλάδο των ιδιωτικών υπηρεσιών ασφαλείας δραστηριοποιούνται λίγες μεγάλες εταιρείες, ενώ η πλειοψηφία των επιχειρήσεων είναι μικρού μεγέθους. Το εύρος των υπηρεσιών και προϊόντων που προσφέρει η κάθε επιχείρηση ποικίλει, ανάλογα με το μέγεθος και τη δυναμικότητά της, το βαθμό εξειδίκευσης σε κάποια συγκεκριμένη κατηγορία υπηρεσιών, καθώς και το βαθμό συνεργασίας της με άλλες επιχειρήσεις του κλάδου.
Ορισμένες από τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών ασφαλείας ασχολούνται παράλληλα με την εισαγωγή και πώληση ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας (συναγερμούς, κλειστά κυκλώματα τηλεόρασης, κλπ). Παράλληλα, υπάρχουν αρκετές εταιρείες οι οποίες ασχολούνται με την εισαγωγή και διάθεση ηλεκτρονικών συστημάτων ασφαλείας, παρέχοντας ταυτόχρονα υπηρεσίες φύλαξης μόνο μέσω κέντρου λήψης σημάτων (δεν παρέχουν, δηλαδή, άλλου είδους υπηρεσίες φύλαξης). Τέλος, στον ευρύτερο κλάδο δραστηριοποιούνται και εμπορικές εταιρείες, οι οποίες εισάγουν και διαθέτουν στην αγορά ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας, (χωρίς να παρέχουν οποιαδήποτε υπηρεσία).
Στους κύριους παράγοντες που επηρεάζουν τη ζήτηση για τις υπηρεσίες και τα ηλεκτρονικά συστήματα ασφαλείας είναι η ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας, καθώς και η αποπεράτωση και λειτουργία μεγάλων δημόσιων και ιδιωτικών έργων. Επίσης, η ζήτηση επηρεάζεται από τα επίπεδα της εγκληματικότητας, τα οποία, με τη σειρά τους, δημιουργούν αισθήματα ανασφάλειας στον πληθυσμό».