Ο άνθρωπος βρίσκεται σε διαρκή αλληλεπίδραση με το περιβάλλον του, αντιλαμβάνεται τις συνθήκες που επικρατούν γύρω του και προσαρμόζεται σε αυτές. Εστιάζοντας σε μια οικία, αυτή η αλληλεπίδραση είναι μείζονος σημασίας, καθώς οι χρήστες μπορούν να προσαρμόζουν τα στοιχεία του κτιρίου ελεύθερα έτσι ώστε να έχουν διαρκώς αίσθημα άνεσης και ασφάλειας, π.χ. θα ανοίξουν ένα παράθυρο όταν η θερμοκρασία ανέβει πάνω από το επιθυμητό όριο ή θα κλείσουν ένα σκίαστρο όταν ο ήλιος προκαλεί θάμβωση στην οθόνη τους. Σήμερα, στον ραγδαία τεχνολογικά αναπτυσσόμενο κόσμο, η διαδικασία αυτής της προσαρμογής μπορεί να είναι πολύ πιο αυτοματοποιημένη, αποτελεσματική και εκλεπτυσμένη.
Οι «έξυπνες» τεχνολογίες σε συνδυασμό με το Διαδίκτυο των Πραγμάτων ή αλλιώς Internet of Things (IoT), γίνονται αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς μας. Από “έξυπνα” κτίρια και οχήματα μέχρι ιατρικά μηχανήματα, η τεχνολογία του ΙοΤ αναβαθμίζει σημαντικά τον τρόπο που ο άνθρωπος αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του και μεταμορφώνει τον έλεγχο, την πρόσβαση και τη διαχείριση των συσκευών. Το ΙοΤ αποτελεί ένα δίκτυο διασυνδεδεμένων μεταξύ τους συσκευών με αισθητήρες, λογισμικό και άλλες τεχνολογίες, που τους επιτρέπουν να συλλέγουν και να ανταλλάσσουν δεδομένα μεταξύ τους. Μέσω αυτής της διασύνδεσης οι χρήστες μπορούν να ενημερώνονται για την κατάσταση της κατοικίας τους σε πραγματικό χρόνο καθώς και να τροποποιούν τα στοιχεία που επιθυμούν.
Μια έξυπνη κατοικία μπορεί να:
- Παρέχει βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και πρόσθετη άνεση στους χρήστες, καθώς μπορούν να χειρίζονται τις διασυνδεδεμένες συσκευές πιο αυτοματοποιημένα. Μπορούν για παράδειγμα να κλείνουν όλα τα ρολά, τα φωτιστικά ή τις ηλεκτρονικές συσκευές με το πάτημα ενός πλήκτρου στο κινητό τηλέφωνο ή να ενεργοποιούν τη θέρμανση ή τον κλιματισμό πριν την επιστροφή τους στο σπίτι ώστε να εξασφαλίζουν αμεσότερα συνθήκες θερμικής άνεσης.
- Είναι «φιλική προς το περιβάλλον», περιορίζοντας το ενεργειακό αποτύπωμά της, καθώς θα έχει μικρότερη κατανάλωση ενέργειας και χαμηλότερα λειτουργικά έξοδα.
- Προσφέρει πληροφορίες που υποστηρίζουν το ευ ζην των χρηστών. Με την τοποθέτηση για παράδειγμα αισθητήρων, μπορεί να γίνεται διαρκής έλεγχος για την ποιότητα του αέρα στο εσωτερικό, τη θερμοκρασία, την υγρασία, τον κορεσμό CO2, τις εκπομπές VOC (Πτητικές Οργανικές Ενώσεις) και των σωματιδίων. Ελέγχεται ακόμα και η ένταση του φωτός και το επίπεδο θορύβου.
- Ενημερώνει τους χρήστες για την κατάστασή της ανά πάσα στιγμή, τόσο για τις απαιτήσεις τακτικής συντήρησης όσο και για έκτακτα συμβάντα, όπως πχ. μια πιθανή διαρροή νερού.
- Παρέχει αναβαθμισμένο επίπεδο ασφάλειας μέσω συστημάτων αυτόματου κλειδώματος, ελέγχου κίνησης ή και απομακρυσμένης ενεργοποίησης φωτισμού.
- Είναι «έτοιμη» (Smart readiness) ώστε να γίνει κομμάτι της μελλοντικά έξυπνης πόλης με μειωμένη κατανάλωση ενέργειας και μειωμένους οικιακούς ρύπους.
Η είσοδος της τεχνολογίας 5G συμβάλει σημαντικά στο να επανασχεδιαστεί ο ψηφιακός κόσμος, ειδικά στον τομέα των συσκευών ΙοΤ. Γρήγορες ταχύτητες, χαμηλή καθυστέρηση, μεγαλύτερη χωρητικότητα για ανταλλαγή πληροφοριών και μετάδοση δεδομένων, είναι ορισμένα μόνο από τα χαρακτηριστικά που θα προσφέρουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, σε μεγαλύτερο πλήθος συσκευών, σε χιλιοστά του δευτερολέπτου!
Σε έναν κόσμο που οι στατιστικές δείχνουν ότι τα κτίρια καταναλώνουν περίπου το 40% της παγκόσμιας απαίτησης σε ενέργεια, τέτοιες τεχνολογίες θα παίξουν καταλυτικό ρόλο τα επόμενα χρόνια. Οι στόχοι των πολιτικών παγκοσμίως είναι να ενισχύσουν την ενεργειακή αποδοτικότητα των κτιρίων. Η κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που έχει πλέον υιοθετηθεί και από την ελληνική πραγματικότητα, είναι να οδηγηθούμε προς τέτοια έξυπνα κτίρια, με στόχο τον περιορισμό του ενεργειακού αποτυπώματός τους.
Η οδηγία EPBD (οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων) υποστηρίζει τον στόχο αυτό, αναγκάζοντας τους ιδιοκτήτες και τους διαχειριστές των κτηρίων να αναλάβουν δράση για την επίτευξη μιας κλιματικά ουδέτερης λειτουργίας τους έως το 2050.